Toma mula-mula enage toma duwong Sum Roro Mareku, sema oti ngai ramtoha uci toma duwong, waktu ena ge pas-pas se mansia Nusa Jora mau oro ake tama sum ena ge se ona kage se ona oro peda se salawaku mau perang, Muraji dadi kapita Klan Nusa Jora una gahi oli se tede peda.
Muraji: Uci Ifa
Mansia toma oti rasa bingung, barang-barang tama oti mau saguci langsung stop. Ona waro kapita na bicara ua. Mas Joyo koko ine se bicara,
Muraji: “jau keneu” uci ifa ngori koru, Muraji na lao kahori rai uana hawa, una sangka nau-nau toma oti nge sulo una naro oti isa.
Mas Joyo: Kami dari jauh”
Muraji: jauh keneu!”
Nau ramoi toma oti kumo gumi isa toma Muraji sadaba karo Muraji, una oro jurus silat langsung
mansia tama oti bingung se maku lila, karna ona sorai kama mangarti bahasa ua. mas joyo na akal sira ua una oro suling se iru suling bole-bole, Muraji perhatikan rai una yado toma oti langsung una naro peda ten tama suling ena ge.
Muraji: jang Gou
Muraji loce dafolo rai una laga oro oti magumi naro toma duwong ma dite, muraji koro mansia tama sum ma dite.
Muraji: “Woe ho digali naro oti.”
ona langsung laga makumote tobo ngolo naro oti isa tama duwong ma dite. sema yang naro, sema yang ito oti supaya megarona tama oti madoya peka tama ngolo ifa.
Muraji waje ona oro barang tama oti saguci isa tama tuwong, ona gure tama ui mayou ona fofa ua se Muraji hawa ona.
Muraji: jau wa sagure tora ifa
Mas joyo mulai mangarti muraji mau barang yang ona gosa faja ui ifa se una coma mote waje yali.
Mas Joyo : Jau Wa Jau Wa (Pe Gang Pe Gang)
enage rai toma duwong rame ona ria pake maoli ‘jau wa” muraji gosa one toma gam Klan Nusa Jora.
toma gulu moju baso mansia ria lau, gosima Gau ruru fugo fola lila.
Gua Ruru:maharia kencu tai, nen !”
Nen: baso ho, duga maharia jauwa… jauwa..jau wa … jauwa
Gua ruru loce dofolo, una hanyoli linga masusu toma gam, suru ua moju baso ria seba rai, muraji se mansia sorai ria se oli matero.
“Jau-wa, jau-wa”
Gu Ruru: yoga si
saat enage kama baso ria rea, Gua ruru perhatikan mansia haro ino ge hamoi-hamoi
Gua Ruru: kapita Muraji, Nge nage?”
Muraji: Jau wa, mansia jauwa, ona gosa gina-gina lofo!”
Gua Ruru loce sako, o..mansia gulu-gulu simo Nusa Jora curu tama nen na ngau. una parenta muraji.
Nen: Kapita, gosa ona jauwa toma fala lamo, ngone lila ona gina"
Muraji toa isyarat te mas joyo, untuk gosa una na dagilom tam oti nge sorai tagi toma fola lamo.
Toma wange enage, walaupun maku waro bahasa ua tapi ona tetap maku tayali barang, gosora maku tayali se rica jawa ona saronga rica jawa karna sahu coma se mansia jawa gosa, maha gamode madayali puta soka, ona foli tabaliku mansia jawa gosa enage ona uta se saronga tui jawa.
Ona layani mansia jauwa jang foloi, sado ona jauwa rasa sanang se ahu kage hadi soa moi. Sado yado toma mulu-mula alu moi, ona Nusa Jora gure ngam regu yang ona jawa pernah oyo yang, Mas Joyo oyo ena se rasa suka se kagum una gosa ngam ma ngihi nge gosa toma Gau Ruru una yam.
Mas Joyo: Makanan apakah ini?
Guia Ruru: Bira (Nasi)
Gau ruru: bira
Mas joyo coma heran yali, supaya mas joyo mangarti, ona gosa una ia tama gura ena ge untuk lila ona uto bira. Kapita Muraji tari bira tama karanjang mansia maregu fai guru malamo gate ngofa kene na gia ma buku.
Simo Gau ruru heran ah..gahimega se uto yang ne..una karo Kapita Muraji.
Gau ruru: kapita mega se uto bira ge ua,
Kapita Muraji kora baso ua, una curu te una na dagilom mulai kerja yali, lansung ona mansia ngai tumdi laga se gosa bibit nge gure tama guru ma doya ua se gure tama dite.
Gua ruru coma hawa yali karna hoda una na mansia ge uto bira tapi gure tama guru ua se tama guru ma dite se una hawa ona se maharia te ona.
Gua ruru: Padi ia
Muraji: Toa bira rasi ngom padi ia
Gua ruru: gahi rasi oyo bira
Muraji: maya ua
Gau ruru hawa paha rea una wako toma gam. Mas joyo se ma dagilom bingung hoda kejadian enage. Mas joyo coba seba se kapita Muraji una hanyoli bibit ena ge rai una oro ramoi gure tama guru ma doya.
Mas Joyo : padi (pindahkan)
Mas joyo loce sako, una oro bira ma bibit ngai rao toma guru ma dite toa te una na pengawal.
Mas Joyo : Warno ambil ini. Hafal, ya bibit ini namanya padi
Warno: Ya Nen… ninit ini bernama padi
Suru ua bato Gau ruru haro gosa mansia faya dagimoi ona gosa saloi ma doya bira. Gau ruru koko ine jau saloi ma doya bira una sabai te una na warga se una waje.
Gua ruru: nage sagure bira toma guru dofa, ona dahe bira pigu madola...”
Muraji se ma dagilom maku lila gai, ona percaya ua.
Muraji: Be...ras (mana kah)
Gau ruru, langsung tede saloi ma bura, soka una na gia tama saloi ma doya oro bira jau moi ine. Mansia tama toma kage sorai percaya Gau ruru kora ua. Mas joyo mote soka gia oro bira kambu una hanyoli ena laha-laha, hoda una na kapten na kalakuan warno seba iya curu una.
Warno: den saya dengar muraji bilang Be…Ras
Mas Joyo : Yah ini namanya Be…ras
Gau Ruru: ne bira gau, ngon oyo rasi sagure bira toma guru.
Gau Ruru: ne bira gou, ngon oyo rasi sagure bira toma guru madoya.
Gou ruru waje ena ge Muraji se mansia kerja na nafsu oyo paka. Bicara dofu rea ona langsung oro dila yang mansia faya tila rai. Muraji se dagilom rasa oyo ma asek sado lupa bira rea rai. Miraji rasa tarifu yang una karo faya ramoi ino.
Muraji: Na…Si
Si Ibu: Bira rea rai
Muraji: bi...ra...coma bira
Faya: bira rea rai
Mas joyo koko seba faya enage, una nyoli saloi ma doya. ternyata ngam yang ona Muraji oyo ge matero se ona oyo mula-mula ge yali.
Mas Joyo: Ooh makanan enak ini…. Walnya Muraji sebut Na…Si
Mas joyo loce sako, una karo Warno, una sulo pengawal hafal ngam ma ronga-ronga.
Mas joyo: ingat yah… bibit yang ditanam namanya padi, dalam wadah namanya beras dan yang dimakan itu disebut nasi
Warn:saya sudah hafal den
Simo Gau ruru lila ona kerja uto bira rai, simo Gau se mansi ramoi gosa Mas joyo se Warno toma gura ramoi yali ma hisa ma gau meter range. Mas joyo penasaran mega yang ona uto tama hisa katu ma doya ena ge. Gau ruru sulo mansia ramoi yang mote una nge sawa hisa ma ngora.
Gau ruru: lahi, sawa hisa mangora ge (lahi buka pintu pagar)
Una langsung seba iya tama hisa ena ge coba tede hisa macam nge tapi ena sawa maya ua. Gau ruru hoda gate ge se una maharia malamo..!
Gau ruru: sawaa! (buka)
Suru ua ge hisa ma ngora sawa, Masjoyo se dagilom masusu iya toma gura maoya, ona langsung kage hoda iya bira kari masofo, ena ma marau kuraci-kuraci magulu ge toma lao ma bati. Warno maharia lamo-lamo.
Warno: sawwwah
Mas Joyo : yah ternyata lahan yang telah ditumbuhi padi bernama sawah
Warno: benar den …sawah
Mas Joyo : ini bekal kita No, harus kita tanam dipulau kita.
Warno: iya den
Waktu ona wako, Gau ruru toa ona bira saloi ramoi se bira ma bibit saloi ramoi sebagai rasa sukur ona yao haro toma gam ena ge. Mas joyo waca sukur dofu-dofu atas ona na kunjungan toma Nusa Jora sado dahe ona na gam ma ronga Jauwa se bira yang sado oras nare terkenal toma Jawa ma kie.
*cerita ini disadurkan kemabli dari dokumen Sastra Lisan Molok Kie Raha.
* Pokok-Pokok Pikiran Kebudayaan Tidore Kepulauan